Saatleri Ayarlama Enstitüsü
Saatleri Ayarlama Enstitüsü |
Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü kitabı, Osmanlı sonrası toplumsal değişimin anlatıldığı ironik ve özgün bir eserdir.
Kitabımızın kahramanı Hayri İrdal isminde bir delikanlıdır. Hayri’ye küçük yaşlarda dayısı bir saat hediye eder; Hayri bu saat vesilesi ile saatler hakkında bilgi ve merak sahibi olmuştur.
Delikanlı, bu merakı sebebi ile cami saatlerini
ayarlayan ve tamir eden Nuri Efendi’nin yanında işe başlamıştır. Burada uzun
süre çalışan delikanlı askere gitmiş ve yaklaşık dört sene askerlik vazifesini
yapmıştır.
Askerden geldikten sonra Emine adında bir kıza aşık
olan Hayri, Emine ile evlenir. Ancak Emine genç yaşta vefat etmiştir. Emine
vefat ettikten sonra bu defa da Pakize isminde bir kadınla evlenir. Gel gör ki,
Pakize, Emine gibi saf ve temiz bir insan değildir; eşini aldatmaktadır.
Hayri, Halit Ayarcı adında bir kişi ile tanışır.
Halit sahtekar ve düzen adamı bir kişidir. Hayri’nin saatlere olan merakını
bildiği için birlikte saatleri ayarlama enstitüsü kurmayı teklif eder. Hayri bu
teklifi kabul eder ve birlikte saatleri ayarlama enstitüsü kurarlar.
Enstitü çok iyi çalışır, bir ara yurt dışına bile iş
yapmaya başlarlar. Hayri çok mutludur. Çünkü hem işleri hem de
aile ilişkileri çok iyi gitmektedir. Bu arada Hayri’nin bir de oğlu olmuştur.
Hayri’nin oğlu iş arkadaşı Halit Ayarcı’ya o kadar
çok benzemektedir ki, Hayri’nin karısı bu durumu Halit Ayarcıyı çok sevmelerine
bağlar. Hayri ise çok iyi niyetli bir insan olduğundan karısının bu
açıklamasına sorgulama yapmaksızın inanır.
Bir ara enstitünün kapanma durumu ortaya çıkmasına
rağmen Halit Ayarcı bir yolunu bularak enstitünün kapanmasını engellemiştir.
Hayri, iş arkadaşının fedakarlıklarından çok hoşnut olmaktadır.
Ahmet
Hamdi Tanpınar, Saatleri
Ayarlama Enstitüsü isimli kitabında toplumdaki saf ve çıkarcı insanların
aynı yaşam alanlarında birlikte yaşamak zorunda olduklarını, bu zorunlu
beraberlik sonucu çıkarcı insanların saf insanları istismar edişini ironik bir
şekilde anlatmaya gayret etmiştir.
Saatleri Ayarlama Enstitüsü
Reviewed by EĞİTİM PINARI
on
Ağustos 08, 2019
Rating:
"Ayarcı" çekmiş her işe bir ayar desenize. :)
YanıtlaSilÖyle de denebilir.
SilSanırım bu kitabı okumamışım.
YanıtlaSilO halde bu kısa tanıtım size fikir verebilir.
SilSaatler ayarlanmış ama doğruluk hepten yoldan çıkmış ne çare.. Bu da önemli bir eser. Teşekkürler
YanıtlaSilRica ederim.
SilOkumadıklarımdan. Sadece sizin tanıttığınız kitaplardan bir liste oluştursam 1 yılda ancak okurum diye düşündüm. Hepsi kendi yazarlarımız ve değerli eserlerinden oluşan bir liste :) Bunu bu yıl bitmeden yapacağım kısmetse, teşekkür ediyorum ne iyi oluyor Türk yazarlarımızı tanıtmanız :)
YanıtlaSilÇok naziksiniz.:)
SilBüyük ustanın bu eseri de okunmaya değer.
YanıtlaSilBence de.
SilÇok severek okumuştum, okumaya çok çekinirdim boşa kendimi korkutmuşum.
YanıtlaSilHaklısınız.
Silçok severek okumuştum bu kitabı, siz de çok güzel anlatmışsınız, çok güzel kitaplar okuyorsunuz paylaştığınız için teşekkür ederiz..:)
YanıtlaSilRica ederim.
SilSaatleri Ayarlama Enstitüsünün yazdıklarınızdan çok çok daha fazlasıdır.Mesela saf dediğiniz Hayri İrdal'ın bir metresi vardır. Asıl anlatılmak istenen çıkarcı insanların saf insanları kandırdığı değil (bu kısımda sadece öyledir- kitabın bütününde insan kişiliği, toplumun ikiyüzlülüğü-doğu ile batının karmaşası üzerine çok detaylı şeyler söylenir.), insanın öncelikle kendisinin çıkarları karşısında nasıl iki yüzlü olabildiğidir. Mesela şu konuşma geçer aralarında Hayri İrdal ile Halit Ayarcı arasında:
YanıtlaSilHalit Ayarcı;
-Size kendi hakikatinizi söyleyeyim. Artık dönemezsiniz. Çünkü hiç bir şeyden vazgeçemezsiniz. Bütün tenkidlerinize ve küçük görmelerinize rağmen rahat ve güzel bir karınız var, ayrıca bir metresiniz var ki çıldırıyorsunuz. Kızınız, oğlunuz için her zaman kendinizi fedaya hazır olduğunuza da eminim... Hiç bir şeyden ayrılamazsınız, nasıl döneceksiniz?
Hayri İrdal:
- Dönmek istemiyorum, dedim, sadece biraz daha makul...
Tekrar güldü:
- Makul... Makul... diye başını salladı. Hayır siz makulu aramıyorsunuz! O kadar budala değilsiniz. Aklın kendisi için işleyen bir cihaz olduğuna kaniyseniz o başka...Hayır sizin aradığınız başka bir şey.
- Ben doğruyu arıyorum. Yahut istiyorum, bir parçacık olsun...
- Doğru, ya bütün olur, ya hiç olmaz... Dostum, sizin bahsettiğiniz sağlam kıymetler ancak bir lokma , bir hırka yaşamaya razı olanlar içindir. Sizin gibi her şeyi ve hepsini birden isteyenler için değil! Bütün ve halis şahsiyet her şeyden evvel kendisiyle yetinmeyi icap ettirir.
Bir tekme ile bütün iç dünyamdan uzaklaşmıştım.
- O kadarını isteyen yok dedim.
- Demek pazarlığa geliyorsunuz! Ama bu iş, pazarlığa gelmez! Bu masada biri de, bini de kazanan hep aynı şeylerin üzerinde ve sonunda kaybetmek üzere oynar! Oyuna girdiğiniz anda onu kaybettiniz demektir. Fazilet pazarlık götürür mesele değildir...
Edebi katkılarınızı her zaman beklerim.
SilBazı meşhur kitapların sadece adını bilip, okumaya eli gitmemek ne tuhaf değil mi? İnsanın kendi şehrindeki müzeleri değil de, taa yurtdışındaki yerleri merak etmesi gibi aynı..:))
YanıtlaSilAynen öyle.
Silçok severim çookk
YanıtlaSilGüzel.
SilSürekli karşıma çıkan bir eser.Ümit ediyorum bir gün okuma fırsatım olur.
YanıtlaSilİyi olur.
SilÇok duydum adını ama bir türlü alıp okuyamadım, önceliğim gotik edebiyat kulübümüzün kitapları ama bu da mutlaka okunması gereken bir eser umarım okuyabilirim çok teşekkürler paylaşım için :)
YanıtlaSilRica ederim.
SilGüzel dersler çıkarılacak bir kitap. Toplumun içinde bozuk saatler her zaman vardır ama o saate bakarak iş yapanlar hep aldanmışlardır.
YanıtlaSilÇok teşekkürler.
SilBir türlü sıra gelmedi bu kitaba ama mutlaka okuyacağım. Paylaşım için teşekkürler.
YanıtlaSilRica ederim.
SilTanpınar'ı çok severim. burada da yer verdiğiniz için teşekkürler.
YanıtlaSilRica ederim.
SilSaatleri Ayarlama Enstitüsü'nü çok severek okumuştum. Zaman kavramı Tanpınar'ın eserlerinde öne çıkan bir kavramdır. Bergson Felsefesinden etkilenmiştir çünkü. Aynı şeyi Hocası Yahya Kemal'de de görürüz zaten. Bu eserde de değişen zaman ve zamanın bütünlüğü gibi konulara vurgu yapılıyor aslında. Teşekkürler bilgi verdiğiniz için.
YanıtlaSilRica ederim Gülhan Hanımefendi, ben de size bu değerli edebi yorumlardan dolayı çok çok teşekkürler ediyorum.
SilYıllar önce okumustum tekrar okunası kitaplardan ☺️
YanıtlaSilBence de, çok teşekkürler.
Sil