Finlandiya Eğitim Sisteminden Öğrendiklerim

Finlandiya Eğitim Sisteminden Öğrendiklerim

Yirminci yüzyıl başlarında fakir ve gelişmemiş bir ülke olan Finlandiya, eğitim öğretimde sıçrama yapma imkanını yakalayan şanslı ülkeler arasına girmeyi başarmıştır. Ülkemizin de eğitim öğretimde başarıyı yakalayabilmek için projeler geliştirdiği bir dönemde Finlandiya eğitim sistemini mercek altına alarak en ince ayrıntısına kadar incelemekte fayda vardır diye düşünmekteyim. Finlandiya’nın eğitim öğretim serüvenini daha iyi anlayabilmek için tüm eğitimcilerin ‘’Beyaz Zambaklar Ülkesinde’’ kitabını okumalarında fayda vardır.

Ben de Finlandiya eğitim sistemine göz attığımda ülkemizin eğitim öğretimine katkıda bulunacağını düşündüğüm bazı özellikleri tespit ettim ve bu tespitlerimi sizler için sıralamak istiyorum. 

-         Finlandiya eğitim sisteminde fırsat eşitliği sağlanmış bulunmaktadır. Finlandiya’da zengin fakir aynı ortamda eğitim öğretim görmektedir. Finlandiya bu anlamda fırsat eşitliğini yakalamıştır.

-         Sınav sistemindeki değişiklikler. Finlandiya eğitim sisteminde neredeyse liselere yerleşinceye kadar sınav yapılmamaktadır. Ben de daha önceki yazılarımda öğrencilerimizin liselere yerleştirilinceye kadar sınava tabii tutulmaması gerektiğini anlatmaya çalışmıştım. ‘’İlköğretimde sınav ve karne uygulaması kaldırılmalıdır.’’ Başlıklı yazımda, sınav ve karne uygulamasının bir taraftan öğrencilerin başarılarını ölçerken bir taraftan da başarısızlıkları ölçtüğünü anlatmıştım. Yani bazı çocuklarımızı başarılısın diye onurlandırırken; bazılarını da farkında olmadan başarısız diyerek etiketlediğimizi anlatmaya çalışmıştım. Bundan dolayı da teog sınavlarına kadar çocuklarımızı merkezi sınavlara tabii tutmamamız gerektiğini vurgulamaya çalışmıştım. Finlandiya eğitim sisteminde de böyle bir yaklaşım uygulanmakta olduğunu görmekteyiz.

-         Sivil Toplum ve halkın katılımı. Finlandiya eğitim sistemi eğitimde kaliteyi yakalama aşamasında toplumun her aşamasını işin içine katmayı başarmıştır. Yetkililer eğitimde başarı elde edebilmek için tüm paydaşlarla toplantılar yaparak onların fikirlerini almış ve bu fikirleri uygulamaya geçirmiştir.

-         Nitelikli eğitim. Finlandiya eğitim sistemini gözlemlediğimizde çocuklarına az ama kaliteli eğitim hizmeti sunduklarını görmekteyiz. Okullarda günlük ortalama 3-5 saat ders verilmektedir. Dünyada pek çok ülke eğitim öğretimde çıtayı yükseltmenin ön şartı olarak ders saatlerini artırmanın gerekli olduğunu düşünürken; Finlandiya eğitim sisteminde ders saatlerinin neredeyse tüm ülkelerden az olduğunu görüyoruz. Buna rağmen Finlandiya pek çok ülkeden daha başarılı durumdadır. Eğitimde nitelik mi, nicelik mi? Başlıklı yazımda eğitimde başarı sağlamak için illa ki, ders saatlerinin fazla olması gerekmediğini vurgulamış ve bazen ders saatlerinin çok olmasının öğrencilerde yılgınlığa sebep olabileceğini bunun ise eğitimde kaliteyi düşürdüğünü anlatmaya çalışmıştım.

-         Yaparak yaşayarak ve hayatın içinde öğrenme. Finlandiya eğitim sisteminde öğrencilerin neredeyse tamamını günlük hayatın içinden ve pratik yaparak öğrenmeye çalışmaktadır. Teorik eğitim yok denecek kadar azdır. Böyle bir uygulama eğitimin daha kalıcı olmasını sağlamaktadır.

Finlandiya eğitim sistemini incelediğimizde faydalanma imkanı bulabileceğimiz sayısız yaklaşım bulunmaktadır. Fakat gözden kaçırmamamız gereken en önemli faktör ise ülkelerin coğrafi ve toplumsal farklılıklarıdır. Bir ülkenin eğitim sistemini tümden modellemek veya kopyalamak başka bir ülke için kökten çözüm olmayabilir.

Görseller: https://unsplash.com/