Çocuklarımızın Davranışlarını Şekillendirmek

Çocuklarımızın Davranışlarını Şekillendirmek

Çocuklarımızın davranışlarını istediğimiz gibi şekillendirebilmemiz için bazı yöntemler vardır. Ben bu yazımda bu yöntemlerden bahsetmeye gayret edeceğim ancak şunu en başta söylemeliyim ki, çocuklarımıza davranış kazandırırken uymamız gereken en önemli  kural, sabırlı olabilmektir. Davranış gelişimi bugünden yarına olabilecek şeyler değildir.

Ebeveynler çocuk eğitiminin adeta iğne ile kuyu kazmak gibi bir şey olduğunu baştan kabul ederlerse bu konudaki beklentileri de ona göre olur. Aşırı beklentiye girmeyen aileler hem kendilerini hem de çocuklarını fazla yıpratmamış olurlar.

Çocuklarımızın davranışlarını şekillendirmek için gerekli olan kurallardan birincisi onlara özgür bir ortam sağlayabilmektir. Çocuklarımız doğru davranışları keşfedinceye kadar sayısız hata yaparlar. Bu durumun farkında olan ebeveynler çocuklarının doğal davranmasına olanak sağlamalı, bu süreçte yanlış davranışların doğrularını sabırla ve sakince anlatarak doğru davranışların kalıcı olmasını sağlamalıdırlar.

Çocuklarımızın davranışlarını şekillendirmek için gerekli olan kurallardan birisi de yanlış davranışların doğrularını minik vuruşlar yaparak düzeltmeye çalışmaktır. Çocuklarımızın davranış gelişimi bir anda olmaz. Doğru davranışlara giden yolda olumsuz davranışın doğrusunu minik minik ve devamlı bir şekilde anlatarak yanlış davranışları değiştirmeye çalışmalıyız.

Çocuklarımızın davranışlarını şekillendirmek için gerekli olan yöntemlerden birisi de hedefe giden yolda küçük ödüller vermektir. Çocuklarımıza beklediğimiz davranışları öğretmeye çalışırken küçük ödüller vererek asıl kazandırmak istediğimiz davranışa doğru yönlendirmek gerekmektedir.

Çocuklarımızın davranışlarını şekillendirmek için gerekli olan kurallardan birisi de toptancı bir zihniyetten kaçınmaktır. Çocuklarımızı eleştirirken de ödüllendirirken de toptancı davranmamalı; eleştirirken hangi davranışları yanlış ise o davranışı onaylamadığımızı söylemeliyiz. Ödüllendirirken de hangi davranışları onayladığımızı söylemeliyiz.

Çocuklarımızın davranışlarını şekillendirmek için gerekli olan kurallardan birisi de yanlış davranışlarını gördüğümüzde sadece o yanlış davranışın üzerine gitmektir. Çocuklarımız hata yaptığında onlara toptan yüklenmek ve kızmak doğru değildir. Hangi davranışları hatalı ise o davranışları tespit etmeli ve yanlış davranışın çözümüne odaklanmalıyız.

Çocuklarımızın davranışlarını şekillendirmek için gerekli olan bir diğer kural; gerekli olması halinde onlara yaptırım uygulamaktır. Ancak yaptırım konusunu fazla abartmamakta fayda vardır. Çocuklarımızı sahip oldukları şeylerden kısa dönemli mahrum bırakmak bu konuda yeterli olacaktır.

Çocuklarımızın davranışlarını şekillendirmek için gerekli olan kurallardan birisi de yanlış davranışlara şiddetli cezalar vermeden geri bildirim verebilmektir. Anne babalar sabırlı bir şekilde çocuklarına yanlış olan davranışlarını anlatabilmelidir.

Çocuklarımızın davranışlarını şekillendirmek için gerekli olan bir başka kural iyi bir rol model olabilmektir. Rol model olmak pek çok konuda olduğu gibi bu konuda da çok önemlidir. Ebeveynler çocuklarına olumlu anlamda model olabilirlerse, çocuklarının davranış gelişimi daha kolay olacaktır.

Çocuklarımızın davranışlarını şekillendirmek için gerekli olan bana göre en önemli kural, çocuklarla uğraşmayı göze alabilmektir. Anne babalar adeta bir heykeltıraş gibi sabırla çocuklarını yontmaya gayret göstermelidir. Hiçbir konuda amaca ulaşmak bir anda mümkün olmadığı gibi çocuk eğitiminde de mümkün değildir.

Görseller: https://unsplash.com/